تورم نقطه به نقطه چیست؟

یکی از مهم‌ترین شاخص‌های اقتصادی که بر روی زندگی افراد و اقتصاد کشور‌ها به طور ویژه‌ای تأثیر می‌گذارد، نرخ تورم است. به همین دلیل نیز نرخ تورم همواره برای اقتصاددانان و حتی افراد عادی یک موضوع ویژه با اهمیت بسیار بالا است. انواع مختلفی از تورم وجود دارد. تورم‌های سالانه، ماهانه، فصلی و تورم نقطه به نقطه تورم‌هایی هستند که هر ماه به وسیله مرکز آمار ملی ایران محاسبه و منتشر می‌شوند. در این مقاله قصد داریم، تورم نقطه به نقطه را توضیح دهیم و نحوه محاسبه آن را بررسی می‌کنیم. به علاوه میزان اعتبار این شاخص از نظر اقتصاددانان مختلف را بررسی می‌کنیم.

تورم چیست؟

قبل از آن که تورم نقطه به نقطه را توضیح دهیم و بررسی کنیم لازم است که مفهوم کلی تورم را بررسی کنیم. در نرخ تورم تغییرات قیمتی مربوط به هر کدام از کالا‌ها و خدمات در زمان‌های مختلف مورد بررسی قرار می‌گیرد. نرخ تورم یکی از مهم‌ترین متغیر‌ها و شاخص‌های اقتصادی است که شرایط روز اقتصاد را نشان می‌دهد و به سیاست مداران و اقتصاددانان کمک می‌کند، شرایط اقتصادی را در آینده پیش‌بینی کنند و بسته به آن سرمایه‌گذاری‌های خود را انجام دهند.

تورم را به شکل‌های مختلف و با روش‌های مختلفی محاسبه می‌کنند. یکی از رایج‌ترین روش‌های محاسبه نرخ تورم این است که در طی ۱۲ ماه لیست کالا‌های عمومی را که بیانگر هزینه‌های مختلف اجتماعی، سیاسی و فرهنگی فرد است محاسبه می‌کنند و تغییرات آن را به نسبت سال قبل محاسبه می‌کنند. افزایش یا کاهش این هزینه‌ها نشان دهنده میزان نرخ تورم است.

آموزش بورس و بازارهای مالی

تورم نقطه به نقطه چیست؟

تورم نقطه به نقطه نیز یکی از انواع نرخ‌های تورم است که در میان اقتصاددانان رواج زیادی دارد. در تورم نقطه به نقطه در واقع میزان تغییرات قیمت‌ها و تورم در یک ماه از سال به نسبت همان ماه در سال قبل سنجیده می‌شود. تورم نقطه به نقطه یک استاندارد جهانی است که بسیاری از کشور‌ها از آن استفاده می‌کنند و آن را اعلام می‌کنند. در واقع این تورم با برسی تحلیل سری زمانی انجام می شود. جالب است بدانید که بسیاری از افراد تصور می‌کنند که این شاخص ساخته و پرداخته خود دولت‌ها است، اما این گونه نیست و این شاخص بر اساس استاندارد‌های جهانی محاسبه می‌شود.

هر یک از شاخص‌های اقتصادی که تحت عنوان تورم اعلام می‌شوند کاربرد خود را دارند. تورم نقطه به نقطه در واقع بهترین شاخصی است که از آن می‌توان برای مقایسه تغییرات و عملکرد در یک سال اخیر استفاده کرد. برای این که تورم نقطه به نقطه را بهتر درک کنید، فرض کنید که نرخ تورم نقطه به نقطه در تیر ماه سال ۱۴۰۰ برابر با ۴۰ درصد بوده است. این در واقع به این معنی است که یک خانوار یا یک فرد باید برای تأمین نیاز‌های مشابه خود در خرداد سال ۱۴۰۰ نسبت به خرداد سال ۱۳۹۹، ۴۰ درصد هزینه بیشتری پرداخت کنند.

تورم نقطه به نقطه با تورم سالانه چه تفاوتی دارد؟

از آن جایی که تورم نقطه به نقطه و سالانه هر دو تغییرات قیمت و تورم را در یک بازه ۱۲ ماهه محاسبه می‌کنند، اما این دو نوع تورم با یکدیگر متفاوت هستند. در تورم نقطه به نقطه تورم در یک ماه به نسبت همان ماه در سال قبلی محاسبه می‌شود و ۱۰ ماه میانی اهمیتی ندارند. این در حالی است که در تورم سالانه تغییرات قیمت‌ها و تورم در ۱۱ ماه منتهی به ماه مورد نظر سنجیده می‌شود.

تورم نقطه به نقطه رایج‌تر است یا میانگین؟

به طور کلی محاسبه تورم به صورت میانگین در بین مردم رایج‌تر است. با این حال تورم نقطه به نقطه نیز دارای کاربرد‌های مخصوص به خود است. یکی از کاربرد‌های تورم نقطه به نقطه موارد فصلی است. مورد دیگری که استفاده از این تورم در آن رایج است، زمان‌هایی است که قیمت یک کالا به صورت ناگهانی و شدید افزایش پیدا می‌کند. برای مثال در یک ماه از سال ممکن است قیمت بنزین به طور ناگهانی افزایش پیدا کند. در صورتی که اقتصاددانان بخواهند بررسی کنند، قیمت بنزین نسبت به سال قبل دقیقاً چه قدر افزایش پیدا کرده است از این مقیاس استفاده می‌کنند. از تورم نقطه به نقطه در بررسی شاخص بورس نیز می توان استفاده کرد.

آیا ممکن است تورم نقطه به نقطه و میانگین با یکدیگر تضاد داشته باشند؟

جواب این سؤال مثبت است و جالب است بدانید که این مسأله یکی از دلایل اضلی است که باعث شده است بسیاری از اقتصاددانان شاخص تورم نقطه به نقطه را فاقد اعتبار کافی بدانند. برای این که بتوانید این تناقض احتمالی را درک کنید به مثال زیر توجه کنید. فرض کنید در ابتدای دی ماه هر سال یک عامل فرضی مشخص باعث می‌شود، تورم ۱۰ درصد افزایش پیدا کند. حال فرض کنید بعد از تیر ماه تا چندین ماه بعد نرخ تورم روند کاهشی داشته باشد. این مسأله باعث می‌شود که نرخ تورم نقطه به نقطه به میزان زیادی افزایش پیدا کند، در حالی که نرخ تورم میانگین ممکن است کاهش باشد. با توجه به مواردی که گفته شد، توزیع نرمال در تورم به هیچ عنوان صدق نمی کند.

آموزش آنلاین ترید

تورم نقطه به نقطه چگونه محاسبه می‌شود؟

برای محاسبه تورم نقطه به نقطه باید شاخص قیمت مصرف‌کننده را از شاخص قیمت مصرف‌کننده کسر کنید و پاسخ را بر قیمت مصرف‌کننده در ماه مشابه سال قبل تقسیم کنید.

آیا تورم نقطه به نقطه معیار درستی برای بررسی وضعیت اقتصادی است؟

یکی از مهم‌ترین مسائل در مورد تورم نقطه به نقطه این است که بسیاری از اقتصاددانان معتقد‌اند، این نوع تورم مقیاس خوبی برای تحلیل وضعیت اقتصادی نیست. بسیاری از این اقتصاددانان اعتقاد دارند، نمی‌توان از این نوع تورم برای برنامه‌ریزی‌های و سیاست‌گذاری‌ها استفاده کرد و تورم سالانه شاخص بهتری به حساب می‌آید.

مهم‌ترین دلیل این مسأله این است که بسیاری از اتفاقات و رویداد‌های اقتصادی، سیاسی و… می‌توانند به طور ناگهانی بر روی تغییر قیمت‌ها در یک ماه خاص اثر‌گذار باشند و این باعث ایجاد اشتباه در محاسبه نرخ تورم می‌شود. با این حال مرکز آمار تورم نقطه به نقطه را دارای اعتبار کافی می‌داند و آن را به عنوان یکی از منابع مناسب برای برنامه‌ریزی‌ها و هدف‌گذاری‌ها معرفی می‌کند.

تورم نقطه به نقطه چگونه تحلیل می‌شود؟

به طور کلی تورم نقطه به نقطه همراه با تورم سالانه بررسی می‌شود. برای مثال فرض کنید تورم نقطه به نقطه در یک ماه ۳۰ درصد و تورم سالانه ۴۵ درصد باشد. تورم نقطه به نقطه به ما نشان می‌دهد که در ماه مشابه سال قبل قیمت کالا‌های روزانه ۳۰ درصد ارزان‌تر بوده است. این در حالی است که تورم سالانه نشان می‌دهد افراد برای تأمین کالا‌های مشابه نسبت به سال قبل باید ۴۵ درصد هزینه بیشتری پرداخت کنند.

به عبارت دیگر این موضوع به این مسأله نیز دلالت دارد که ارزش پول ملی کشور در یک سال گذشته ۴۵ درصد کاهش یافته است. این می‌تواند برای افرادی که نتوانسته‌اند سرمایه خود را با استفاده از سرمایه‌گذاری‌های درست حفظ کنند، به معنای از دست دادن سرمایه باشد.

چگونه می‌توانیم خود را از آسیب‌های ناشی از تورم نقطه به نقطه حفظ کنیم؟

هر ساله دولت‌ها با استفاده از تحلیل‌های مختلفی که اقتصاددانان و سیاست مداران آن‌ها را به دست می‌آورند، سعی می‌کنند در سطح کلان از آسیب‌های ناشی از تورم نقطه به نقطه کشور را محافظت کنند. در سطح فردی نیز افراد سعی می‌کنند با روش‌های مختلف از سرمایه خود در برابر آسیب‌های ناشی از تورم محافظت کنند. برای این مسأله باید افراد سرمایه‌گذاری‌های اصولی را در بازار‌های مختلفی مانند طلا و دلار آموزش ببینند تا بتوانند از سرمایه خود محافظت کنند. همچنین با افزایش مهارت هزینه فرصت می توانید، بهتر از فرصت ها استفاده کنید. همچنین در صورتی که به محصول شما و تورم خورد باید سعی کنید، به صورت نقطه سر به سر این مشکل را حل کنید.

سخن نهایی

تورم نقطه به نقطه یکی از انواع تورم‌ها است که میزان تغییرات قیمت‌ها را در یک ماه مشخص با همان ماه در سال قبل مقایسه می‌کند. اگر چه این شاخص دارای اعتبار است و توسط استاندارد‌های جهانی تأیید شده است، همچنان بسیاری از اقتصاددانان بر این عقیده هستند که این شاخص نمی‌تواند، معیار کاملی برای ارزیابی وضعیت اقتصادی و برنامه‌گذاری‌های آینده باشد.