بهترین راه درمان کمال گرایی چیست؟
در دنیای امروز که آگاهی زیاد شده و افراد، بیشتر در مورد خودشان و دنیای اطرافشان میتوانند اطلاعات پیدا کنند، تعدادی بیماری و یا مشکلات مربوط به شخصیت، پدیدار شدهاند. برای مثال کمال گرایی از آن دسته مشکلات شخصیتی است که میتواند تأثیر بسیار عمیقی بر روی زندگی افراد بگذارد. افرادی که به مشکلات کمال گرایی دچار هستند، ممکن است هیچ وقت نتوانند در زندگی خودشان شادی واقعی تجربه کنند. کمال گرایی مانند یک بیماری است که بر روی شخصیت افراد تأثیر میگذارد و احساسات مثبت و لذت بخش زندگی آنها را میخورد.
دقت داشته باشید که این بیماری به دلایل مختلفی در افراد دیده میشود. ممکن است در طول زمان به دلیل رفتار مشابه از سمت خانواده، دوستان و … شما هم به این بیماری دچار شوید و یا به دلیل داشتن استرس زمانی که میخواهید کاری را انجام دهید، بارها آن را تکرار کنید. در نهایت هم از نتیجهای که دریافت میکنید، احتمالاً لذت نخواهید برد. ممکن است کمال گرایی تبدیل به یک مشکل جدی در زندگی شما شود و حتی بهترین دستاوردهای زندگی نیز شما را خوشحال نکند.
در این محتوا سعی داریم تا شما را با کمال گرایی و درمان کمال گرایی آشنا کنیم. اگر حس میکنید که با این مشکل مواجه هستید به شما توصیه میکنیم که این محتوا را تا آخر با دقت مطالعه کنید.
کمال گرایی چیست؟
تعریفهای بسیار مختلفی برای کمال گرایی وجود دارد. در واقع یک تعریف کامل برای کمال طلبی برای همه افراد وجود ندارد. برای همین در این قسمت چندتا از مهمترین تعریفهای کمال گرایی برای شما ارائه میدهیم. کمال گرایی به طور معمول جزء ویژگی شخصیتی توصیف میشود. افراد کمال گرا دارای انتظارات و استانداردهای بسیار بالایی هستند و برای رسیدن به آنها صرفاً به روشهای منطقی و اصولی تکیه میکنند. این افراد به طور معمول جزء شخصیت آ (A) میباشند. در دیکشنری آکسفورد، کمال گرایی به معنای این است که فرد، استانداردی که حتی یک پله پایینتر از کمال و ایدهآل است را نمیپذیرد.
دیوید برنز میگوید: کمال گرایی ویژگی افرادی است که استانداردها و هدفهایی را انتخاب میکنند که قابل دستیابی نیست و منطقی هم برای تعریف سطح بالاتری از استاندارد و اهداف وجود ندارد. به طور کلی منظور دیوید برنز این بوده است که افراد کمال گرا سطحی آ استانداردها را برای خودشان تعیین میکنند که اصلاً وجود خارجی هم ندارد. برای مثال دوست دارند قهرمان جهان شوند ولی زمانی که به این مقام میرسند، حتی خوشحال نیستند و با خودشان میگویند باید با رکورد بهتری به این مقام دست پیدا میکردم، این در حالی است که آنها به هدف واقعی خودشان رسیدهاند. البته این حد از کمال گرایی در واقع به مرحله بیماری رسیده است و باید سریعاً فرد خودش را مورد درمان قرار دهد.
در کتاب درمان کمال گرایی با CBT که یک کتاب علمی است و توسط افراد کارشناس که در زمینه وسواسهای اجباری نوشته شده است، تعریف کمال گرایی به صورت دیگری است. در این کتاب آمده است که میل به پذیرفتن این باور که برای هر کاری یک راه حل و یا مسیر بیعیب و نقص وجود دارد، به معنای کمال گرایی است. در واقع مفهوم این است که اگر فردی فکر میکند برای رسیدن به یک هدف باید همه چیز سر جای خودش قرار داشته باشد، کمال گرا است. یک فرد موفق در زمینه مالی احتمالاً از ابتدا خیلی چیزها را نمیدانسته، حتی ممکن است بارها شکست خورده باشد، اما در نهایت به مقصود خود رسیده است. در واقع نباید انسان فکر کند که همه چیز درست در سر جای خودش برای شروع یک کاری باید قرار بگیرد، اگر اینطور بود که همه افراد در حال حاضر موفق میشدند.
برای افراد مختلف، کمال گرایی تعریفهای گوناگونی هم دارد و یک تعریف مشخصی وجود ندارد، اما همه تعریفها صرفاً یک چیز مشخص را تکرار میکنند. نباید آسوده باشید، اما زمانی که موفق میشوید، وقت خوشحالی است و لذت بردن از موفقیتی که کسب کردهاید، نه اینکه باز چشم به آینده بدوزید. نباید خودتان را با کسی مقایسه کنید اگر حتی موفقیت کوچکی هم به دست آوردهاید از آن لذت ببرید. سعی نکنید اهداف غیر واقعی را برای خودتان مشخص کنید. هیچ کسی از شما انتظار ندارد رتبه ۱ کنکور شوید همین که در یک دانشگاه و رشته خوب قبول شدهاید، کافی است. اگر رشته را دوست ندارید سال دیگر تلاش کنید. دلیلی برای اینکه خودتان را تخریب کنید وجود ندارد.
نکته آخر اینکه هیچ انسان کمال گرای خوشحالی در دنیا وجود ندارد. حتی موفقترین افراد هم ممکن است در زندگی شخصی خودشان خوشحال نباشند. دلیل آن هم این است که این افراد کمال گرا هستند. برای همین اول باید سعی کنید خوشحال باشید و با لذت به سراغ اهداف خودتان برسید. زندگی کوتاهتر از آن است که با سخت گرفتن به خودتان بخواهید زندگی کنید. تلاش کنید و در حین تلاش کردن از موفقیتهای خودتان لذت ببرید و کمال گرایی به طور کل از خودتان دور کنید. در ادامه بیشتر در مورد درمان کمال گرایی و راهکارهایی برای شناخت بیشتر آن به شما خواهیم داد.
چگونه بفهمیم کمال گرا هستیم؟
حالا که با انواع تعریفهای کمال گرایی آشنا شدهاید، باید متوجه شوید که آیا کمال گرا هستید یا خیر. در واقع از کجا باید متوجه شوید که کمال گرا هستید و چه خصوصیاتی نشان دهنده این موضوع است؟ شاید حتی خیلی از اطرافیان شما کمال گرا باشند و تا به حال از آن آگاهی نداشتهاید. اول برای شناخت هر چیزی باید یکسری سؤال مطرح کنید. شما باید از خودتان چند سؤال بپرسید تا متوجه شوید فردی درون گرا هستید یا خیر.
- آیا رسیدن به استانداردهایی که برای خودتان قرار میدهید، با توجه به تواناییهایی که دارید، منطقی است؟
- بعد از نرسیدن به استانداردهای خودتان احساس افسردگی، بیارزش بودن، اضطراب یا خشم میکنید؟
- آیا کارهای خودتان را به عقب میاندازید تا زمان بیشتری برای انجام کار داشته باشید؟
- بارها جمله، کار و عملی که انجام میدهید را مورد بررسی قرار میدهد تا هیچ اشکالی نداشته باشد؟
- از شکست خوردن و نرسیدن به اهداف خودتان میترسید؟
- زمانی که میخواهید کاری را در یک زمان مشخص انجام دهید دچار اضطراب میشوید؟
- آیا استانداردهایی که برای خودتان مشخص کردهاید از دید دیگران عجیب و بسیار بالا است؟
اگر سؤالات بالا را از خودتان و یا دیگران پرسیدید و برای اکثر آنها جواب مثبت دریافت کردهاید، باید این نکته را بدانید که شما کمال گرا هستید، اما میزان آن بستگی به شخصیت و رفتارهایی که در طول زمان انجام میدهید دارد. هر چقدر به سؤالات بیشتری جواب مثبت بدهید به احتمال زیاد میزان کمال گرایی شما نیز بیشتر است. جای نگرانی وجود ندارد، در دنیای امروز هر مشکلی یک راه حل مشخص برای خودش دارد و جایی برای نگرانی نیست. اگر کمال گرا هستید میتوانید با انجام یکسری از کارها، خودتان و شخصیتی که دارید را از شر آن راحت کنید.
مطلب پیشنهادی: چرا نمیتونم درس بخوانم؟
انواع کمال گرایی
کمال گرایی هم مانند خیلی از ویژگیهای شخصیتی در همه افراد یکسان نیست. در این قسمت سعی داریم تا انواع کمال گرایی و دلایل به وجود آمدن هر یک از آنها را برای شما مقایسه کنیم. اگر فکر میکنید دچار بیماری کمال گرایی هستید و نیاز دارید که هر چه سریعتر درمان شوید، باید قبل از آن علت کمال گرا بودن خودتان را بشناسید.
کمال گرایی خودمحور
شاید بتوان گفت سادهترین و بهترین نوع کمال گرایی، این نوع است. چرا که در کمال گرایی خودمحور، شخص صرفاً میتواند به خودش آسیب برساند و تا جایی کمال گرایی باعث موفقیت او هم خواهد شد. در واقع زمانی که شخص به دلیل انگیزه بالا یا علاقه به موفقیت برای خودش استانداردهای بزرگی را تعیین میکند، دچار کمال گرایی خودمحور شده است. نکته مثبت این است که در بسیار از موارد، این نوع کمال گرایی باعث موفقیت افراد هم میشود، اما باز فراموش نکنید! هیچ نوع کمال گرایی نباید از حد خودش بیشتر شود. رسیدن به اهداف بزرگ بسیار لذت بخش است، اما باید یاد بگیرید در مسیر رسیدن به اهداف لذت ببرید.
کمال گرایی القا شده از طرف جامعه
بیشترین نوع کمال گرایی برای این دسته از افراد است. در واقع خود شخص شاید نیاز به استانداردهای عجیبی در زندگی شخصیاش نمیبیند ولی افراد او را مجاب میکنند تا به یک فرد کمال گرا تبدیل شود. جامعه یا خانواده تأثیر بسیار زیادی برای القا این نوع کمال طلبی دارند. در واقع این القا شدن از طرف دیگران باعث میشود تا فرد از زندگی خودش لذت نبرد و در صورت نرسیدن به رویاها و یا استانداردهای دیگران عزت نفس و اعتماد به نفس خودش را نیز از دست بدهد.
نتیجه کمال گرایی القا شده از طرف جامعه این میشود که افراد گوشه گیر و افسرده در جامعه زیاد میشوند. برای مثال خانوادهای که از فرزند خود فقط نمره بیست میخواهد و به علایق خود فرزند هیچ توجهای ندارد، بدون شک فردی با کمال گرایی زیاد و بدون اعتماد به نفس میسازد. خود این فرد نیز در آینده به احتمال زیاد با فرزند خود اینگونه رفتار خواهد کرد و به همین شکل کمال گرایی در یک جامعه ریشه خواهد کرد.
کمال گرایی دگرمحور
میرسیم به کمال گرایی دگرمحور که خطرناکترین نوع کمال گرایی است. در این نوع فرد به اطرافیان خودش آسیب میزند. دقت داشته باشید که این نوع کمال گرایی در افرادی که خودشان کمال گرا هستند بیشتر دیده میشود. شخص از اطرافیان خودش انتظارات غیر منطقی و استانداردهای بالا دارد. برای مثال اگر به مهمانی برود انتظار دارد میزبان هر چیزی که نیاز دارد را برایش فراهم کند. ممکن است به زیر دستان خودش به دلیل انجام ندادن کاری به میزان استانداردی که تعیین کرده است توهین کند.
در واقع کمال گرایی دگرمحور با خشم و خشونت علیه دیگران همراه خواهد بود. این افراد نه تنها به خودشان بلکه به جامعه صدمه میزنند. در واقع اولویت درمان کمال گرایی برای این نوع از افراد است. اگر حس میکنید کمال گرا هستید و میخواهید اطرافیان شما هم استانداردهای بسیار بالایی مثل شما داشته باشند، بایستی سریعاً با آن مقابله کنید. در غیر این صورت شما به افرادی که دوستشان دارید صدمه خواهید زد. حتی ممکن است نتوانید به راحتی برای خودتان دوست پیدا کنید و به احتمال زیاد دایره ارتباطی شما کاهش پیدا میکند.
زمانی که کمال گرایی به این مرحله میرسد، باید زیر نظر یک مشاور قرار بگیرید تا با استفاده از کمکهای آن زندگی خودتان را تغییر دهید. فراموش نکنید کمال گرایی در این مرحله بیماری شده است و هر بیماری برای سلامتی خودش و جامعه باید مورد درمان قرار بگیرد. فکر این را هم نکنید که هرکس به سراغ مشاوره و یا روانشناس میرود ،مشکلات روانی دارد و قرار است اتفاقات بدی برای آن بیافتد.
مقایسه کمال گرایی مثبت و منفی
اینکه آیا کمال گرایی، رفتاری سالم است یا یک رفتار ناسالم، مبحث مهمی است. در واقع همه کمال گراییها مضر نیستند، انسان باید حدی از کمال گرایی را در خودش پرورش دهد. برای مثال باید برای بهترین شدن در زمینه کاری یا فعالیتی که انجام میدهد تلاش کند. افرادی که کمال گرایی مثبت در زندگی خودشان را دارند، میتوانند به اهداف بزرگتری دست پیدا کنند. در واقع این کمال گرایی برای آنها به شکل یک انگیزه ظهور پیدا میکند.
افرادی هستند که دارای کمال گرایی منفی میباشند. این دسته از افراد بایستی حتماً کمال گرایی که دارند را کنترل کنند. در واقع زمانی که انگیزه تبدیل به استرس و اضطراب شود، از حالت مثبت خارج میشود و تبدیل به حالت منفی میشود. این آن نوعی است که برای فرد و اطرافیانش میتواند مشکل ساز شود. شما باید از کمال گرایی به عنوان یک انگیزه استفاده کنید نه یک فشار بیش از اندازه. در واقع هیچ کاری ممکن نیست بیعیب و نقص صورت بگیرد و شما باید تلاش کنید با یک رفتار کنترل شده به اهدافتان دست پیدا کنید.
اهداف در کمال گرایی مثبت و منفی چه تفاوتی دارند؟
اهداف در کمال گرایی مثبت به صورتی است که قابل رسیدن میباشد. در واقع شبیه به سوخت انرژی است که به انسان کمک میکند تا به اهداف خودشان برسند. رسیدن به این اهداف بسیار ارزشمند است و البته در طول مسیر هم فرد از کاری که میکند لذت میبرد. این نگرش برای اهداف در کمال گرایی مثبت است، ولی زمانی که فرد دارای کمال گرایی منفی است، برای خودش استانداردها و اهدافی را در نظر میگیرد که بسیار دور و غیر قابل دست یافتنی است.
فرد تمام تلاش خودش را میکند تا اهدافی که دارد را به بهترین روش ممکن انجام دهد و همین موضوع باعث وسواس بیش از اندازه در انجام کارها میشود. در نهایت حتی نتیجهای مشابه سایرین و شاید ضعیفتر هم پیدا کند. دلیلش هم ساده است، زمانی که انسان بیش از اندازه یک کاری را انجام میدهد، در نهایت آن کار اگر خوب هم باشد، به دلیل حس بد فرد، بیارزش میشود. این موضوع باعث میشود در ادامه کار کیفیت کاهش پیدا کند.
مطلب پیشنهادی: رغبت سنجی چیست؟
کمال گرایی خودش را در کجا نشان میدهد؟
همان طور که اشاره کردیم کمال گرایی خودش را میتواند در بخشهای مختلفی از زندگی به ما نشان دهد. شما میتوانید در کارهای روزمره زندگی خودتان کمال گرایی پیدا کنید. برخی از افراد ممکن است فقط هنگام کار کردن، کمال گرا باشند. برخی دیگر میتوانند موقع خواندن یک درس این ویژگی شخصیتی خودشان را پیدا کنند. مهم نیست که چه جایگاهی دارید و چه کاری انجام میدهید. کمال گرایی در هر جایی از زندگی شما میتواند خودش را نشان دهد.
کمالگرایی در تناسب اندام
در این دسته از افراد، کمال گرایی خودش را در حفظ تناسب اندام نشان میدهد. فرد سعی میکند خودش را همیشه و در هر حالی پایش کند. در طول روز بارها به جلو آینه میرود، اگر کمی وزنش اضافه شده باشد و یا حس کند سایز اضافه کرده است، به خودش ممکن است توهین کند. این افراد به کمال گرایی دچار شدند که تصور بدنی خودشان را مورد انتقاد قرار میدهند. شاید فرد ظاهر عادی هم داشته باشد، با این حال همش در حال بررسی کردن بدن و ایراد گرفتن از خودش است. ممکن است با رژیمهای غیر اصولی به اندام خودش صدمه هم برساند. در واقع افرادی که برای حفظ وزن و رسیدن به تعادل وزنی به کارهای غیر اصولی دست میزنند، به احتمال خیلی زیاد دارای این نوع از کمال گرایی هستند.
رضایت دیگران
برخی از افراد ممکن است برای جلب رضایت اطرافیان و خانواده بیش از اندازه کمال گرا باشند. البته این نوع کمال گرایی بیشتر در افرادی دیده میشود که والدین و یا اطرافیان آن هم بیش از اندازه کمال گرا میباشند. در این نوع از کمال طلبی، فرد کارهایی انجام میدهد تا رضایت اطرافیانش و جلب توجه آنها را در پی داشته باشد. ممکن است فرد از انجام آن کار لذت زیادی هم نبرد، ولی برای لذت بردن اطرافیان آن کار را انجام میدهد. برای مثال ممکن است خانواده دوست داشته باشد فرزندشان در یک رشته خاص درس بخواند. فرزندی که فقط به دلیل علاقه خانواده همه تلاش خودش را میکند تا در رشته مربوطه تحصیل کند، قطعاً با این مشکلات مواجه خواهد شد.
موفقیت درسی
این نوع کمال گرایی را میتواند خیلی زود در کودکان و نوجوانان پیدا کرد. اگر دانشآموزی را میبینید که بارها یک مطلب را میخواند و هر چقدر هم که تلاش میکند از نمره خودش راضی نیست متأسفانه به کمال گرایی دچار شده است. خیلی از مواقع کودکان به دلیل داشتن والدین کمال گرا در زمینه درسی خودشان هم کمال گرا میشوند. برخی از مواقع هم خود کودک به دلایل اینکه هم سن و سالهای خودش به خاطر نمره تشویق میشوند، دست به تلاش بیش از اندازه میزنند. در واقع باید والدین سعی کنند به درستی رفتار کودکان را کنترل کنند، با این کار کمال گرایی را میتوانند به حالت مثبت خودش که انگیزه است تبدیل کنند.
والدگری افراطی
والدینی که خودشان به کمال گرایی دچار هستند رفتار خودشان را به کودکشان منتقل میکنند. این والدین سعی میکنند تا اهدافی که خودشان در گذشته به آن نرسیدهاند را بر روی دوش کودکشان بگذارند. برای مثال ممکن است به کودکشان به دلیل نگرفتن نمرات بسیار عالی، فشار زیادی وارد کنند. ممکن است از کودکشان بخواهند که رشته ورزشی سختی را با شدت بسیار زیادی دنبال کنند.
نکته دیگر این است که این نوع والدین فکر میکنند کودکشان با استعدادترین فرد روی کره زمین است و میتواند از پس همه کارها به خوبی بربیاید. برای همین فکر میکنند اگر کاری را کودک به اندازه کافی درست انجام ندهد، یعنی کم کاری کرده است. این نوع کمال گرایی بسیار بد و خطرناک است چرا که به یک نسل دیگر هم سرایت میکند.
زندگی روزمره
بعضی از افراد در زندگی روزمره خودشان به کمال گرایی دچار هستند. در واقع در روتین زندگی به شدت به خودشان سخت میگیرند. برای مثال تمام تلاش خودشان را میکنند تا بهترین آرایش ممکن را هنگام خارج شدن از خانه داشته باشند. ممکن است بارها مو و آرایش خودشان را تغییر دهند. بارها لباسهای متفاوتی میپوشند تا بهترین لباس ممکن را برای یک کار ساده بپوشند. اگر بخشی از روتین زندگی خودشان را به درستی انجام ندهند بسیار عصبی خواهند شد. بعد از بارها عوض کردن و تغییر دادن لباس و ظاهر ممکن است باز هم از ظاهر خودشان راضی نباشند.
در طول روز سعی میکنند خودشان را با دیگران مقایسه کنند، هر چقدر هم ظاهر زیبایی داشته باشند با این حال باز از خودشان راضی نخواهند بود. اگر یک روز به خاطر خستگی یا کسلی به باشگاه نروند یا یک کار روزمره خودشان را انجام ندهند، به شدت عصبی و ناراحت خواهند شد. ممکن است ماهها یک کار ساده را به عقب میاندازند تا همه چیز برای انجام آن کار فراهم شود و بعد کارشان را شروع کنند. برای مثال تا زمانی که بهترین لباس و کفش ورزشی و سایر اقلام برای ورزش کردن را تهیه نکنند، به باشگاه نروند.
نحوه درمان کمال گرایی
حالا با تمامی دلایل، شکلها و مضرات کمال گرایی آشنا شدهاید، وقت آن رسیده تا در مورد درمان کمال گرایی صحبت کنیم. هر بیماری و مشکلی درمان مشخص خودش را دارد. درمان کمال گرایی نیز مانند بقیه بیماریها است، با این تفاوت که برای بهبود نیاز به خوردن قرص خاصی نخواهید داشت. در این قسمت سعی میکنیم با معرفی یکسری رفتارهای مهم برای بهبود کمال گرایی به شما کمک کنیم.
شما با پرورش این نوع رفتارها میتوانید در آینده کمال گرایی خودتان را کاهش دهید و یا حتی آن را به شکل مثبت تغییر دهید. دقت کنید که اگر کمال گرایی شما بسیار شدید است، به شکلی که به خودتان و اطرافیانتان آسیب روحی و یا در موارد جسمی میرسانید حتماً بایستی با یک مشاوره حرفهای مشورت کنید.
هر چیزی کنترل شدنی نیست
یاد بگیرید شما باید فقط تصمیمهای خودتان را در مواردی میتوانید کنترل کنید. شما خدا نیستید که شرایط را هم کنترل کنید. قرار نیست همه افراد، همه اتفاقات باب میل شما رخ دهد. قرار نیست شما بر روی تمامی اتفاقات ناظر باشید و آنها را کنترل کنید. کنترل کردن ارزش زندگی را پایین میاورد. دنیا اصلاً با کنترل کردن پیش نمیرود، اگر قرار بود همه چیز کنترل شود که دیگر احساسات معنی نداشتند! شما فقط باید سعی کنید تصمیمهایی که میگیرید را در صورت امکان کنترل کنید.
رها باشید، بگذارید کمی هم خود موج زندگی شما را حرکت دهد، نیازی نیست همش پارو بزنید. کمی هم از منظرهها لذت ببرید، عمر ما آنقدر هم که فکر میکنید طولانی نیست. پس اگر میخواهید کمال گرایی را کنار بگذارید، اول باید زندگی کردن را یاد بگیرید. در زندگی شما فقط میتوانید بخشی از تصمیمها را کنترل کنید. اگر بخواهید بر خلاف قوانین زندگی کاری انجام دهید، صرفاً با امواج سنگین و سخت زندگی روبرو خواهید شد.
افکار منفی را دور بیندازید
افکار منفی چه بدرد میخورند؟ حداقل امیدوار باشید. چرا فکر میکنید هر کاری که میکنید کافی نیست و باید بیشتر برایش تلاش میکردید؟ چرا فکر میکنید استعدادها و دانش شما کافی نیست؟ مگر شما از بقیه انسانها جدا هستید؟ اگر سایرین کاری را میکنند که شما هم آن را بلد هستید، مطمئناً از اول مثل شما با یک سری ایرادها کارشان را شروع کردند. اگر اشتباهی در زندگی و یا کارتان کردید از آن درس بگیرد. نیازی نیست که هی نشخوار ذهنی داشته باشید.
شما هم مثل هر آدم دیگری اشتباه میکنید. خداوند میگوید: بعد از هر اشتباه به سمت من برگردید که برگشت شما برای من بسیار لذت بخش است. دقت کنید، خداوند هم از شما انتظار اشتباه کردن دارد، شما از خودتان این انتظار را ندارید؟ هر کاری میکنید افکار مثبت را در خودتان پرورش دهید و خواهید دید که بسیار هم خوب انجامش خواهید داد.
انتقاد کردن هیچ فایدهای ندارد
فرض کنید کاری را اشتباه انجام دادید،. شما چند تصمیم میتوانید در این شرایط بگیرید تا مدتها خودتان را به خاطر آن کار مورد انتقاد قرار دهید، یا اینکه از کاری که کردید درس بگیرید. انتخاب عاقلانه دومی است، اما شما میتوانید گزینه اول را انتخاب کنید و خواهید دید چقدر همیشه ناراحت و عصبی خواهید بود. از رفتارهای خودتان از اشتباهاتی که انجام میدهید، درس بگیرید و به دنبال انتقاد مداوم از خودتان نباشید. شاید اگر هر کس دیگری هم جای شما بود آن اشتباه را انجام میداد. ذهن خودتان را آزار ندهید، خواهید دید چقدر ذهن پویا به کمک شما خواهد آمد تا کارهای خودتان را بهتر از قبل انجام دهید.
مقایسهای در دنیا وجود ندارد
مقایسه کردن در دنیا کار بیهوده و اشتباهی است. هیچ انسانی با انسان دیگر برابر نیست. هر کسی یک سری امتیازات مثبت و منفی در زندگی خودش دارد و عملاً مقایسه کردن خودتان با دیگران از هیچ نظر درست نیست. الگو قرار دادن سایرین کار درستی میتواند باشد، اما اینکه بخواهید همش زندگی خودتان را با آنها مقایسه کنید، واقعاً کار بیهودهای است. سعی کنید در زندگی همیشه از داشتههای خودتان لذت ببرید. نمره، درآمد و یا هر چیزی که دارید را میتوانید بهتر کنید. پس دلیلی برای مقایسه کردن وجود ندارد. اگر فردی در زمینهای از شما بهتر است، شاید به خاطر داشتن استعداد بیشتر است. شما هم میتوانید استعداد خودتان را پیدا کنید و در آن پیشرفت کنید.
اهداف و قوانین منطقی داشته باشید
داشتن اهداف کار درستی است، اما به صورتی که منطقی و درست باشد. برای خودتان هدفهای کوتاه مدت بگذارید در کنار آن یکسری اهداف بلند مدت هم تأیید کنید. یکی از مشکلات اصلی بیشتر افراد کمال گرا این است که برای خودشان اهدافی دور از دسترس قرار میدهند. برای مثال تازه وارد بازار کار شدند و برای خودشان هدف درآمد ماهی ۱۰۰ میلیون تومان را انتخاب میکنند. این کار عملاً بزرگترین اشتباهی است که میتوانید کنید. سعی کنید با یک سری اهداف کوچک کارتان را شروع کنید. برای مثال بگویید تا آخر سال به درآمد ماهی ۳۰ میلیون خواهم رسید.
در کنار آن برای ۳ الی ۴ سال بعدی خودتان نیز یک عدد مشخص انتخاب کنید. قوانین منطقی داشته باشید، مثلاً نگویید هر روز باید ساعت ۵ صبح بیدار شوم، در صورتی که ساعت ۱ صبح میخوابید. بهتر است بگویید سحر خیزتر از قبل خواهم شد و قبل از ساعت ۸ صبح از این به بعد بیدار خواهم شد. این نوع قانون گذاشتن بسیار منطقیتر است و در صورتی که کمال گرا هستید رسیدن به آن هم سادهتر است. و زمانی که میبینید به این هدف دست پیدا کردهاید اعتماد به نفس شما افزایش پیدا خواهد کرد و به بقیه اهداف هم خواهید رسید.
صفر و صد نباشید، شروع کنید
صفر و صد نباشید. منتظر این نباشید که هر چیزی به بهترین شکل خودش صورت بگیرد. شما باید کارتان را شروع کنید و رفته رفته به اهدافی که دوست دارید نیز خواهید رسید. برای شروع کار دغدغه خیلی زیادی نداشته باشید همیشه سعی کنید که برای شروع اهداف کوچک و قابل دسترسی داشته باشید. خلاصه کلام اینکه اگر قرار باشد همیشه منتظر این باشید که کاری که انجام میدهید، بهترین شروع ممکن را داشته باشد، هیچ وقت قرار نیست به خواستهای که مد نظرتان است دست پیدا کنید.
اگر بتوانید صفر و صد بودن را کنار بگذارید، قطعاً به خواستههایی که دوست دارید میرسید و آرام آرام کمال گرایی را کنار خواهید گذاشت. اگر بتوانید این رفتار را در خودتان پرورش دهید، خواهید دید که چقدر کارهایتان را بهتر انجام میدهید. جدا از اینکه این رفتار درمان کمال گرایی شماست، به شما کمک میکند تا خیلی سریعتر به اهدافتان برسید و تبدیل به یک فردی شوید که به حرفهای خودش سریعاً و در شرایط مختلف عمل خواهد کرد.
مطلب پیشنهادی: چگونه ترید را شروع کنیم؟
کامل بودن چه فایدهای دارد؟
کامل بودن چه فایدهای دارد؟ چرا انقدر سعی دارید در هر چیزی کامل باشید؟ باید یاد بگیرید که زمان، توانایی و استعدادهای هر انسانی متفاوت میباشد. باید تلاش خودتان را کنید تا به فردی توانمند تبدیل شوید، ولی قرار نیست در همه امور شما کاملترین فرد دنیا باشید. باید از خیلی کارها بگذرید و زمان و توانایی که دارید را صرف چیزهای مهمتری کنید. برای خودتان اولویتبندی کنید، در همه امور با سایر افراد خودتان را مقایسه نکنید. همانطور که گفتیم شما دارای تواناییهای محدودی هستید و باید به این تواناییهایی که دارید احترام بگذارید.
اگر همیشه در تلاش هستید که در هیچ کاری و فعالیتی از بقیه عقبتر نباشید، شما نه تنها به اهداف خودتان دیرتر میرسید در صورتی که به هدف مد نظرتان برسید باز هم از چیزی که به دست میآورید، خوشحال نخواهید شد. باید یاد بگیرید که زندگی کوتاهتر از آن چیزی است که بخواهید همه عمرتان را برای بهترین شدن در همه امور صرف کنید. بعضی از مواقع باید تلاش کنید از داشتههای خودتان لذت ببرید و صرفاً در یکسری از امور که مهمتر هستند خودتان را بهتر کنید.
به اندازه خودتان مسئول باشید
مسئولیتپذیر باشید ولی به اندازه خودتان. خیلیها فکر میکنند که باید مسئولیت هر کس و هر اتفاقی را بر عهده بگیرند. بقیه هم قدرت تفکر و تعقل دارند، قرار نیست که هر اتفاقی میافتد شما به خاطر آن خودتان را سرزنش کنید. قرار نیست که زندگی دیگران را نیز بر عهده بگیرید. شما یک سری مسئولیتهای مشخص دارید زیاده روی کردن در آنها و یا کم کاری کردن در مسئولیتپذیری جفتش میتواند برای شما یک رفتار غلط باشد. سعی کنید به ذهن خودتان بیاموزید که شما هم مانند همه آدمهای دنیا یکسری دغدغههای مشخص دارید.
شما نباید بیش از اندازه مسئولیت بپذیرید و یا خودتان را در هر موردی مسئول بدانید. اصلاً این کار نشان دهنده بلوغ یا توانمندی نیست. شما با این کار دارید زندگی خودتان را صرف دیگران میکنید و شاید با گذر زمان، نه تنها دیگران برای شما کارتان را جبران نکنند، بلکه برایش ارزش زیادی هم قائل نشوند. پس به اندازه خودتان مسئول باشید تا هم زندگی راحتتری داشته باشید و هم اینکه کمال گرایی خودتان را درمان کنید. دقت کنید که هر ماه یکی از این رفتارها را در خودتان اضافه کنید. تا آخر سال خواهید دید دیگر کمال گرایی در شما وجود نخواهد داشت.
نتیجهگیری
اگر شما هم با مشکل کمال گرایی روبرو هستید و به دنبال درمان کمال گرایی میباشید، باید یکسری از رفتارها را در خودتان تقویت کنید. بایستی یاد بگیرید زندگی آنقدر ارزش ندارد که قصد داشته باشید تمام عمر خودتان را با دیگران مقایسه کنید و به خودتان سرکوفت بزنید که چرا در فلان کار ضعیفتر از یک فرد دیگر هستید. شما باید با خودتان به یک صلح برسید، باید متوجه شوید که در دنیا همه چیز باب میل شما پیش نخواهد رفت و خودتان را بایستی برای انواع مشکلات آماده کنید، نه اینکه با دیدن هر مشکلی عقب نشینی کنید. منتظر باشید تا در زمان مناسب که از هر نظری عالی است، کاری که میخواهید را انجام دهید.
سعی کنید رفتارهایی که معرفی کردیم برای شما در زندگی خودتان اضافه کنید. شما میتوانید این کار را آرام آرام انجام دهید، ولی حتماً این کار را بکنید. هر وقت شروع کنید دیر نیست و با این کار میتوانید به خواستههایی که دوست دارید برسید. اگر کمال گرایی شما به حدی رسیده است که از نظر روحی به خودتان و اطرافیان صدمه میزنید، حتماً باید با یک روانشناس مشورت کنید. در غیر این صورت میتوانید درمان کمال گرایی را با ساخت یکسری از عادات و حذف یکسری از رفتارهای نادرست انجام دهید. امیدواریم در این مطلب به شما کمک کرده باشیم تا بتوانید بیشتر با کمال گرایی آشنا شوید و با استفاده از روشهایی که گفتیم این ویژگی رفتاری خودتان را کنترل کنید.
دیدگاه شما