آموزش مهندسی مکانیک
مهندسی مکانیک چیست؟
مهندسی مکانیک یکی از قدیمیترین و گستردهترین شاخههای مهندسی است که به مطالعه، طراحی و ساخت سیستمهای مکانیکی میپردازد. مهندسی مکانیک از دانش فنی، ریاضیات، فیزیک و علم مواد برای حل مسائل مختلف در صنعت بهره میگیرد. این رشته برای افرادی مناسب است که علاقهمند به ریاضی و فیزیک بوده و از هوش و قدرت تجسمی خوبی برخوردار باشند.
گرایشهای مختلف مهندسی مکانیک و نرمافزارهای آن
مهندسی مکانیک در مقاطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری به چند گرایش تقسیمبندی میشود. هم چنین نرمافزارهای زیادی برای طراحی و تحلیلهای مکانیکی ساخته و توسعه یافتهاند. در ادامه گرایشهای این رشته در مقاطع مختلف را به طور مجزا معرفی و نرمافزارهای این رشته را به طور کامل معرفی خواهیم کرد.
گرایش مقطع لیسانس
گرایشهای مقطع لیسانس مهندسی مکانیک عبارتاند از:
• طراحی جامدات: طراحی انواع مکانیزمها و ماشینآلات صنعتی از نظر دینامیکی، جامداتی و ارتعاشاتی
• حرارت و سیالات: طراحی انواع سیستمهای انتقال انرژی و جرم از نظر ترمودینامیکی، سیالاتی و انتقال حرارتی
• ساخت و تولید: ساخت و تولید انواع ماشینآلات صنعتی با به کار بردن تکنولوژی مربوط به جوشکاری، ریختهگری، ابزارسازی، فرم دادن فلزات و...
• مکاترونیک: ایجاد و استفاده از ارتباط داخلی میان رشتههای مهندسی مرتبط با اتوماسیون و خودکارسازی
• تاسیسات حرارتی و برودتی: طراحی سیستمهای حرارتی، سردخانهای، تهویه مطبوع و...
• مکانیک خودرو: طراحی، تعمیر و نگهداری انواع قطعات خودرو، مکانیک نیروگاه شامل طراحی و تعمیر و نگهداری از انواع نیروگاهها
گرایش ارشد مهندسی مکانیک
گرایشهای ارشد مهندسی مکانیک عبارتاند از:
• طراحی کاربردی (ادامه گرایش طراحی جامدات)
• تبدیل انرژی (ادامه گرایش حرارت و سیالات)
• ساخت و تولید (ادامه گرایش ساخت و تولید)
• سیستم محرکه خودرو
• طراحی سیستمهای دینامیکی خودرو
• گرایش سازه بدنه خودرو
• مکاترونیک
• مهندسی پزشکی - گرایش بیومکانیک
• مهندسی تسلیحات - گرایش سلاح
• مهندسی طراحی و ساخت خودروهای نظامی - گرایش طراحی دینامیک خودرو
• مهندسی طراحی و ساخت خودروهای نظامی - گرایش سازه و بدنه خودرو
• مهندسی طراحی و ساخت خودروهای نظامی - گرایش نیرو محرکه خودرو
گرایش دکتری رشته مهندسی مکانیک
گرایشهای دکتری رشته مهندسی مکانیک عبارتاند از:
• ساخت و تولید
• مکانیک جامدات
• دینامیک، کنترل و ارتعاشات
• تبدیل انرژی
• طراحی سیستمهای دینامیکی خودرو
• قوای محرکه
• سازه و بدنه
راهنمای گامبهگام برای یک مبتدی
در این بخش یک راهنمای گامبهگام برای تبدیل شدن به یک مهندسی مکانیک حرفهای را ارائه خواهیم کرد.
1- مصمم باشید
اولین پارامتر برای رسیدن به مدارج بالا در هر حرفه و رشتهای، مصمم بودن است. تعهد و پایبندی به هدفی که برای خود مشخص کردهاید که در اینجا تبدیل شدن به یک مهندس مکانیک درجه یک است، لازمه موفقیت در این رشته است. مصمم بودن یعنی با رسیدن به موانع، چالشها و سختیها، تسلیم نشده و با قدرت به مسیر خود ادامه بدهید و موانع را پشت سر بگذارید.
2- آموزش ببینید
یادگیری هر علمی بدون آموزش دیدن طبیعتاً غیرممکن است. برای تبدیل شدن به یک مهندس مکانیک کاربلد نیاز دارید همواره آموزش ببینید. آموزش فقط مختص مقاطع خاصی نظیر کارشناسی و کارشناسی ارشد نیست و باید در طول فعالیت کاری و حرفهای خود همواره آموزش ببینید. امروزه به لطف اینترنت آموزش دیدن از هر نقطهای امکانپذیر است. تفاوتی نمیکند در کدام منطقه جغرافیایی باشید؛ با اینترنت به دورههای بیشماری از بهترین دانشگاههای جهان دسترسی خواهید داشت.
3- آماده کار باشید
کار عملی بخش بزرگ و جدانشدنی از مهندسی مکانیک است. ورود به بازار کار و کسب مهارت و تجربه در طول دوران تحصیل بسیار ضروری است. بعد از گذراندن چند ترم ابتدایی در مقطع کارشناسی به آرامی میتوانید برای کارآموزی اقدام کنید. انجام فعالیت صنعتی مطالبی که در دانشگاه آموختهاید را در ذهنتان تثبیت میکند. پس همواره به دنبال فرصتهای شغلی در طول دوران تحصیل خود باشید. البته فراموش نکنید که توازن میان کار و درس حفظ شود و به درستان لطمهای وارد نشود!
4- ابزارها را بشناسید
یک مهندس مکانیک هنگام فعالیت شغلی خود همواره از ابزارآلات فیزیکی و نرمافزاری متعددی استفاده میکند. شناخت دقیق این ابزارها قبل از ورود به محیط کار به شما کمک میکند در هر موقعیتی از ابزار مخصوص و کارآمد در آن موقعیت استفاده کنید. از جمله این ابزارآلات میتوان به انواع کولیسها، خطکشها، آچارها، جکها، پمپها، بالابرها و...
5- یادگیری نحوه تشخیص
بعد از شناخت ابزارهای مختلف، باید یاد بگیرید از هر کدام کجا و چگونه استفاده کنید. به عنوان مثال کولیسها از انواع مختلف فنردار، دیجیتالی، ساعتی یا عقربهای، پایهدار و پرگاری تشکیل شدهاند. هر کدام از این کولیسها برای اندازهگیری خاصی طراحی شدهاند. به عنوان یک مهندس مکانیک باید بتوانید تشخیص دهید برای هر کار و پروژهای به کدام ابزارها نیازمندید.
6- خواندن پستهای وبلاگ و انجمنها
در طول دوران تحصیل خود به عنوان دانشجوی مهندسی مکانیک، خواندن مقالات علمی را به عنوان یکی از اولویتهای اصلی خود در نظر داشته باشید. خواندن این مقالات شما را با دانستههای جدید در مهندسی مکانیک آشنا میکند و ایدههای فراوانی برای ادامه مسیر به شما میدهد. گوگل اسکولار یکی از پلتفرمهایی است که در آن این نوع مقالات منتشر میشوند.
نرمافزارهای آموزشی مهندسی مکانیک
رشته مهندسی مکانیک بیشتر با طراحی، راهاندازی و ساخت ماشینها و قطعات سر و کار دارد. مهندسان برای موفقیت در این رشته باید یادگیری این نرمافزارها را جدی بگیرند. تعداد زیادی نرمافزار در حوزههای کاری مختلف مهندسی مکانیک وجود دارند که در ادامه به تفصیل آنها را معرفی خواهیم کرد.
دستهبندی نرمافزارهای مورد نیاز آموزش مهندسان مکانیک
نرمافزارهای تخصصی مهندسی مکانیک در سه دسته کلی تقسیمبندی میشوند. به طور کلی این نرمافزارها برای طراحی، تحلیل و ساخت به کمک کامپیوتر مورد استفاده قرار میگیرند.
1- نرمافزارهای طراحی، تحلیل و ساخت (CAD/CAE/CAM)
نرمافزارهای تخصصی مهندسی مکانیک در سه دسته زیر طبقهبندی میشوند:
• نرمافزارهای طراحی به کمک کامپیوتر (Computer Aided Design) که به اختصار CAD نامیده میشوند.
• نرمافزارهای تحلیل به کمک کامپیوتر (Computer Aided Engineering) که به اختصار CAE نامیده میشوند.
• نرمافزارهای ساخت به کمک کامپیوتر (Computer Aided Manufacturing) که به اختصار CAM نامیده میشوند.
2- نرمافزارهای طراحی و مدلسازی سهبعدی
طراحی اولین و مهمترین گام در فرایند ساخت هر قطعه یا دستگاهی است. وجود محدودیتها و دقت کم در طراحی سنتی و دستی باعث پدید آمدن نرمافزارهای گوناگون در این حوزه شد. اتوکد، اینونتور و سالیدورکس سه نمونه از پرکاربردترین و قدرتمندترین نرمافزارهای طراحی و مدلسازی سهبعدی هستند.
3- نرمافزار طراحی مکانیکی و نرمافزارهای طراحی دوبعدی
نرمافزار طراحی مکانیکی و نرمافزارهای طراحی دوبعدی برای ایجاد نقشههای دوبعدی و فهم بهتر نقشهها به کار میروند. از جمله معروفترین نرمافزارها برای طراحی مکانیکی و دوبعدی نقشهها اتوکد است که کاربرد فراوانی در صنایع مختلف دارد. از دیگر نرمافزارهای این حوزه میتوان به اینونتور، سالیدورکس و کتیا اشاره کرد.
4- نرمافزارهای ساخت به کمک کامپیوتر
مدل آماده شده در نرمافزارهای CAD، در نرمافزار CAM برای ماشینکاری، آمادهسازی میشود. ماشینکاری فرایند کنترل شدهای است که مواد خام را از طریق اقداماتی مانند برش، سوراخکاری یا برادهبرداری به یک شکل مشخص تبدیل میکند. پاورمیل و مسترکم از جمله نرمافزارهای پرکاربرد و محبوب در حوزه ساخت به کمک کامپیوتر هستند.
5- نرمافزارهای تحلیل تنش به روش اجزاء محدود
روش اجزاء یا المان محدود که به اختصار FEM نامیده میشود، رایجترین روش عددی برای حل مسائل مهندسی و مدلهای ریاضی است. نرمافزارهای تحلیل المان محدود، طراحان و مهندسان را قادر میسازد تا به صورت دیجیتالی رفتار سازهها و اجزای مکانیکی را آزمایش و پیشبینی کنند و مسائل پیچیده را حل کنند. از جمله نرمافزارهای مورد استفاده در این حوزه میتوان به آباکوس (Abaqus)، نسترن (Nastran) و کامسول (Comsol) اشاره کرد.
6- نرمافزار تحلیل پدیدههای آیروآکوستیکی
نرمافزار ++CAA شبیهسازی پدیدههای آیروآکوستیکی را انجام میدهد.
7- نرمافزار تحلیل پدیدههای آکوستیکی
MSC Actran نرمافزاری در راستای فناوریهای جدید آکوستیک، ویبرو آکوستیک و آئرو آکوستیک است.
8- نرمافزار تحلیل مسائل حرارتی به روش اجزاء محدود
نرمافزار MSC Sinda برای تحلیل مسائل حرارتی به روش اجزاء محدود مورد استفاده قرار میگیرد.
9- نرمافزارهای تحلیل دینامیک سیالات محاسباتی (CFD)
نرمافزارهایی مانند ANSYS Fluent و OpenFOAM به مهندسان کمک میکنند تا مسائل دینامیک سیالات را بهصورت عددی مورد تحلیل و بررسی قرار دهند. FLO++، CFD++، FLOW-3D، OpenFoam، fidap، ANSYS CFX، ANSYS POLYFLOW، Autodesk Simulation CFD، CosmosFlowWorks دیگر نرمافزارهای تحلیل دینامیک سیالات به صورت عددی هستند.
10- نرمافزارهای تحلیل سیستمهای دینامیکی
نرمافزارهایی مانند ANSYS و Abaqus به مهندسان کمک میکنند تا رفتار دینامیکی قطعات و مجموعههای مکانیکی را مورد تحلیل و بررسی قرار دهند. MSC Adams، LMS Dads، Visual Nastran 4D، SimWise 4D، Working Model 2D، CosmosMotion از جمله دیگر نرمافزارهای تحلیل سیستمهای دینامیکی هستند.
11- نرمافزارهای تحلیل پدیدههای دینامیکی پیچیده
DYNA یکی از قدرتمندترین نرمافزارهای شبیهساز دینامیکی پیچیده است که مهندسین عمران از آن استفاده میکنند. تجزیه و تحلیل فونداسیونهای سطحی، مدفون، تعامل شمعها و سر شمعها و محاسبه ثابتهای استحکام، الاستیک و نسبت میرایی از جمله قابلیتهای کلیدی این نرمافزار هستند.
Ansys LS-DYNA،Ansys Autodyn ، MSC Dytran از جمله دیگر نرمافزارهای مورد استفاده در تحلیل پدیدههای دینامیکی پیچیده هستند.
12- نرمافزارهای تحلیل تنش پایپینگ
پایپینگ به سیستم لولهکشی برای انتقال مواد مختلف از یک نقطهبهنقطه دیگر در فرایندهای صنعتی گفته میشود. این شبکه شامل لولهها، اتصالات، شیرها و محافظهای ایمنی مربوط به لولهها است. یکی از وظایف اصلی گروه پایپینگ در هر پروژه، تحلیل تنش لولهها در سیستم است. شبیهسازی و تنش لولهها در نرمافزارهایی نظیر AutoPipe، CaePipe انجام میشود.
13- نرمافزارهای تحلیل سیستمهای ترمودینامیکی
حل و تحلیل مسائل ترمودینامیکی با نرمافزارهای EES، Thermo-Calc انجام میشود.
14- نرمافزارهای تحلیل جریان پایپینگ
تحلیل جریان پایپینگ با استفاده از نرمافزارهای Piping systems fluid flow، Pipenet، Pipeflow، Pipesys، Pipesim انجام میشود.
15- نرمافزارهای تحلیل جریان کانال
تحلیل جریان کانال به وسیله نرمافزارهایی چون FlowMaster، MSK Channel، AULOS، HEC-RAS انجام میشود.
16- نرمافزارهای تحلیل سیستمهای انرژی
مشکلات زیستمحیطی و محدودیت ذخایر سوختهای فسیلی، کشورها را به استفاده از انرژیهای تجدیدپذیر و بهینه ساختن سیستمهای انرژی سوق داده است. یکی از بهترین نرمافزارهای موجود برای تحلیل سیستمهای انرژی، نرمافزار ترنسیس TRNSYS است. این نرمافزار با استفاده از کامپوننتهای تعریف شده، (کامپوننت نشاندهنده اجزای فیزیکی سیستم است) امکان تحلیل سیستم موردنظر را به کاربر میدهد. Equest نرمافزار دیگری برای تحلیل سیستمهای انرژی است.
17- نرمافزارهای محاسبات ریاضی و مهندسی
حل معادلات مختلف، مسائل هندسی و جبر و انجام عملیات پیشرفته محاسباتی به وسیله نرمافزارهایی چون Matlab، Mathcad، Maple، Mathematica، Scilab انجام میپذیرد.
18- نرمافزارهای طراحی پلنت
به منظور طراحی پلنت از نرمافزارهای Autodesk Autocad Plant، PDMS، PDS، MPDS4، SmartPlant، AutoPlant، COADE CADWorx استفاده میشود.
19- نرمافزار تاسیسات ساختمان
اتوکد مپ Autodesk Autocad MEP نرمافزار طراحی تاسیسات و مدل نمودن اطلاعات و تاسیسات ساختمان برای بررسی طراحی و نمایش تاسیسات مکانیکی، الکترونیکی و لولهکشی ساختمان است. از این نرمافزار مهندسین تاسیسات، مکانیک، معماری و عمران برای رفع نیازهای خود در طراحی و پیادهسازی تاسیسات ساختمان استفاده میکنند.
20- نرمافزار پایپینگ و ابزار دقیق
Autodesk Autocad P&ID ابزاری فوقالعاده در زمینه رسم، ویرایش و مدیریت نقشههای سیستمهای لولهکشی (piping) و ابزار دقیق است. با استفاده از این نرمافزار میتوان اطلاعات خود را به طرحها و دیاگرامهای قابل اجرا در پروسههای صنعتی تبدیل نموده و وظایف عمومی سیستمها را سادهتر و اتوماتیک نمود.
21- نرمافزار طراحی لولهکشی
Epanet نرمافزار مناسب برای طراحی لولهکشی است.
22- نرمافزار طراحی مخازن تحت فشار
مخازن تحت فشار، از پرکاربردترین و مهمترین تجهیزات مورد استفاده در همه صنایع از جمله نفت و گاز، پتروشیمی، نیروگاهی، فضایی، ایمنی، غذایی و... است. جامعترین و پرکاربردترین نرمافزار طراحی مخازن تحت فشار، نرمافزار COADE PV Elite است. این نرمافزار امکان طراحی، مدلسازی، محاسبات دقیق و تحلیل انواع مخازن تحت فشار، جدار نازک و انواع مبدلهای حرارتی را بر اساس استانداردهای پرکاربرد به کاربر میدهد.
23- نرمافزار طراحی مخازن ذخیره
در دنیای صنعت، مخازن به عنوان یکی از عناصر اساسی و حیاتی شناخته میشوند. طراحی آنها امری پیچیده و حساس است که نیازمند فناوری، دانش فنی و استفاده از ابزارآلات و تجهیزات مدرن نظیر نرمافزارها است. از جمله نرمافزارهای مورد استفاده در طراحی مخازن ذخیره میتوان به نرمافزار COADE TANK اشاره کرد.
24- نرمافزار جداول ترمودینامیکی
با استفاده از نرمافزار CATT2 به سادگی و بدون خطا میتوان خواص ترمودینامیکی را به دست آورد.
25- نرمافزار طراحی نیروگاههای حرارتی
نرمافزار Thermoflow یکی از پرکاربردترین نرمافزارهای مهندسی نیروگاه است که در زمینه طراحی پایه و سیکل حرارتی نیروگاه، مورد استفاده قرار میگیرد.
26- نرمافزارهای طراحی سیستمهای تهویه مطبوع
طراحی سیستمهای تهویه مطبوع به وسیله نرمافزارهایی چون Carrier HAP، Trane TRACE 700، Rhvac، Chvac، HeatCAD، LoopCAD، CADVent، MagiCAD انجام میپذیرد.
27- نرمافزارهای طراحی مبدلهای حرارتی
طراحی مبدلهای حرارتی به وسیله نرمافزارهایی مانند Aspen EDR، Aspen B-Jac، Aspen HTFS، Aspen HX-Net، SimSci HEXTRAN، HTRI Xchanger Suite، UniSim Heat Exchangers انجام میشود.
28- نرمافزار طراحی توربوماشین
یکی از مقبولترین و بهترین نرمافزارهای مناسب برای طراحی توربوماشین، نرمافزار ANSYS Turbomachinery است. این نرمافزار قابلیت طراحی و بهینهسازی سهبعدی پرههای انواع توربوماشینها به همراه تحلیل حرارتی و سیالاتی آنها را دارد. از دیگر نرمافزارهای به کار رفته در بحث توربوماشین میتوان به CFTurbo، Numeca FINE/Turbo، Concepts NREC، ANSYS Vista TF، TURBOdesign اشاره کرد.
29- نرمافزار طراحی بدنه خودرو
Autodesk Alias Automotive نرمافزار طراحی بدنه خودرو با روشهای سازماندهی شده است. این نرمافزار تمام نیازهای طراحان صنعتی را برای ایجاد، توسعه و بهبود طراحی بدنه، رویه روکش یا پوسته یک طراحی یا محصول مانند بدنه خودرو یا بدنه یک دستگاه الکتریکی را در خود جمعآوری نموده است.
30- نرمافزارهای طراحی موتور خودرو
از جمله نرمافزارهای مناسب برای طراحی موتور خودرو، میتوان به نرمافزارهای AVL FIRE، GT Suite، Engine Analyzer Pro اشاره کرد.
31- نرمافزارهای تحلیل دینامیکی خودرو
نرمافزار Adams Car از محبوبترین نرمافزارهای شبیهسازی و تحلیل دینامیکی خودرو است. شرکتهای بزرگ خودروسازی، از این نرمافزار برای مدلسازی و تحلیل دینامیکی سیستمهای مختلف خودرو استفاده میکنند. از جمله دیگر نرمافزارهای به کار رفته در این حوزه میتوان به CarSim، ADVISOR اشاره کرد.
32- نرمافزارهای طراحی هواپیما
به منظور طراحی هواپیما از نرمافزارهایی چون AirCAD، SpaceCAD، XFLR5، RcCAD استفاده میشود.
33- نرمافزارهای طراحی کشتی
طراحی سهبعدی کشتیها و سازههای دریایی از طریق نرمافزارهایی چون Autoship، NavCAD، Shipconstructor، Tribon انجام میشود.
34- نرمافزارهای طراحی ربات
طراحی انواع رباتها با استفاده از نرمافزارهایی مانند Robotics Developer studio، Webots انجام میشود.
35- نرمافزارهای مدارهای هیدرولیک و پنوماتیک
نرمافزار Automation Studio یک شبیهساز سیستمهای هیدرولیک، پنوماتیک و کنترل است. با استفاده از این نرمافزار میتوان تمامی مدارات سیستمهای ذکر شده را پیادهسازی و اجرا نمود و عملکرد آنها را در شرایط متفاوت، شبیهسازی کرد. یکی دیگر از نرمافزارهای مورد استفاده در زمینه مدارهای هیدرولیک و پنوماتیک، نرمافزار Festo Fluidsim است.
36- نرمافزارهای شبیهساز تزریق پلاستیک
نرمافزارهای شبیهسازی به طراحان قالب تزریق پلاستیک این امکان را میدهد تا به سرعت تغییرات را در طراحی اعمال کرده و با این کار در زمان و هزینهها تا مقدار قابلتوجهی صرفهجویی کنند. از جمله نرمافزارهای شبیهساز تزریق پلاستیک میتوان به Autodesk Simulation Moldflow، FLOW-3D THERMOSET، Moldex3D اشاره کرد.
37- نرمافزارهای شبیهساز شکلدهی
نرمافزار QForm یکی از قویترین نرمافزارهای مهندسی در صنعت جهت شبیهسازی، تحلیل و بهینهسازی انواع فرایندهای شکلدهی فلزات است. با استفاده از این نرمافزار شبیهسازی و بهینهسازی فورج قالب سرد، گرم، فورج قالب باز، نورد، اکستروژن پروفیل و سایر فرایندهای شکلدهی فلزات انجام میشود. از دیگر نرمافزارهای مورد استفاده در این حوزه میتوان به Deform، Autoform، PAM-STAMP اشاره کرد.
38- نرمافزارهای شبیهساز ریختهگری
مهندسین مکانیک و متالورژی معمولاً برای بهینهسازی فرایند ریختهگری، ابتدا فرایند را با استفاده از نرمافزارهای کامپیوتری، شبیهسازی میکنند. نرمافزارهایی مانند Procast، Autocast، FLOW-3D CAST، STAR-Cast، SUTCast، MAGMA در شبیهسازی فرایندهای ریختهگری مورد استفاده قرار میگیرند.
39- نرمافزارهای شبیهساز جوشکاری
با استفاده از شبیهساز جوش، میتوانید اثرات حرارتی فرایندهای جوشکاری را پیشبینی کنید که باعث افزایش کیفیت جوش و کنترل تنش پسماند میشود. از جمله نرمافزارهای شبیهساز جوشکاری میتوان به WeldPlanner، SYSWELD، Simufact welding اشاره کرد.
آیا امکان یادگیری آنلاین و آموزش مهندس مکانیک وجود دارد؟
پاسخ این سوال بدون شک مثبت است. اینترنت بستری بسیار مناسب برای یادگیری و آموزش مهندسی مکانیک در زمینهها و گرایشهای مختلف است. با استفاده از اینترنت میتوان به آموزشهای تولید شده در سراسر جهان دسترسی پیدا کرد. با استفاده از دورههای آموزشی آنلاین و مجازی میتوان با انواع دروس، دورهها و نرمافزارهای تخصصی مهندسی مکانیک آشنا شده و به یادگیری آنها پرداخت. البته فراموش نکنید مهندسی مکانیک تلفیقی از دانش فنی، تجربه عملی و نرمافزارهای صنعتی است که کسب تجربه نیازمند ورود مستقیم به بازار کار و محیطهای صنعتی است.
آینده شغلی فارغالتحصیلان مهندسی مکانیک چگونه است؟
گستردگی رشته مهندسی مکانیک و متنوع بودن تواناییهای مهندسان این رشته، بازار کار وسیعتری در اختیار فارغالتحصیلان این رشته قرار میدهد. در هر مجتمع و کارگاه صنعتی نیاز به فارغالتحصیل رشته مهندسی مکانیک امری ضروری و مشهود است.
مهندسی خودرو
مهندسی خودرو به عنوان مادر کلیه رشتههای منشعب از مهندسی مکانیک شناخته میشود، چراکه مهندسی مکانیک با صنعت خودرو آغاز گردید. رشته مهندسی خودرو به همراه رشتههای مهندسی هوافضا و معماری دریایی، شاخهای از حوزه مهندسی وسیله نقلیه به حساب میآید. رشته مهندسی خودرو بسیار وابسته به تحقیقات است و استفاده از مدلها و فرمولهای ریاضی مستقیماً در این حوزه کاربرد دارند.
از آن جا که خودرو، وسیلهای پیچیده و متشکل از اجزای مختلفی است، مهندسی خودرو یک حوزه میانرشتهای به حساب میآید و متشکل از علوم مختلفی مانند مکانیک، الکترونیک، مواد و کامپیوتر است. خودروهای بنزینی، دیزل، برقی و هیبرید از جمله مواردی هستند که در زمینه کاری یک مهندس خودرو وجود دارند.
مهندسی پزشکی
مهندسی پزشکی، یک تخصص بینرشتهای است. هدف اصلی مهندسی پزشکی، رفع نیازها و ارتقای کیفیت خدمات در حوزه سلامت از طریق ساخت و نگهداری تجهیزات پزشکی است. رشته مهندسی پزشکی در مقطع کارشناسی دارای چهار گرایش اصلی بیومکانیک، بیوالکتریک، بیومواد و بالینی است.
به طور کلی تمامی دستگاهها، تجهیزات و لوازمی که در علم پزشکی مورد استفاده قرار میگیرند، میبایست مطابق با تکنولوژی و علمی خاص طراحی شوند. تجهیزات پزشکی مهمترین ابزار کار برای جامعه پزشکی هستند و نقش موثری در زمینه تشخیص و درمان بیماریهای مختلف دارند. طراحی و ساخت تجهیزات پزشکی، نقش بسیار موثری در پیشرفت علم پزشکی یک کشور دارد.
مهندسی نفت و گاز و پتروشیمی
مهندسی نفت، یکی از رشتههای مرتبط با حوزه انرژی است و هدف نهایی آن، تامین نازهای انرژی صنایع و مصارف خانگی و خودروسازی و... است. این رشته با مباحث زمینشناسی و شیمی ارتباط تنگاتنگی دارد. رشته مهندسی نفت برای کسانی مناسب است که آمادگی کار در محیطهای کاری دشوار را داشته باشند و بتوانند روزها و هفتهها، دور از خانواده و شهر خود در محلی با ساعت کارهای طولانی مشغول به فعالیت باشند.
مهندسان مکانیک چه مسیر شغلی را دنبال میکنند؟
مهندسان مکانیک میتوانند در هر جایی که نوآوری در آن اتفاق میافتد مشغول به کار شوند و توسط کارفرمایان در صنایع مختلفی نظیر هوافضا، خودروسازی، شیمی، ساختوساز، دفاعی، الکترونیک و برقی، کالاهای مصرفی، دریایی، مواد و فلزات و راهآهن به کار گرفته شوند. هم چنین مهندسین مکانیک میتوانند در انواع مشاغل غیرمهندسی در داخل و خارج صنعت کار کنند و بازار کار مهندسی مکانیک محدود به مشاغل مهندسی نیست.
مهندسان مکانیک، راهحلهای کارآمدی را برای توسعه فرایندها و محصولات، از طراحی اجزای کوچک گرفته تا ابزارهای کارخانهها، ماشینآلات یا وسایل نقلیه را ارائه خواهند کرد. مهندسان مکانیک در تمام مراحل یک محصول، از تحقیق و توسعه گرفته تا طراحی، ساخت و نصب و راهاندازی نهایی میتوانند ایفای نقش کنند و بر تمام فرایندها نظارت دارند.
چرا مهندسان مکانیک باید به نرمافزارها مسلط باشند؟
بخش زیادی از موفقیت مهندس مکانیک، به تواناییها و مهارتهایی که فراتر از دروس دانشگاهی یاد میگیرد بستگی دارد. بخشی از این مهارتها، میزان تسلط به ضروریترین نرمافزارهای مورد نیاز مهندسی مکانیک در حوزههای مختلف است.
مهندسان مکانیک باید بتوانند از قدرت، دقت و سرعت کامپیوترها برای پردازش اطلاعات و رسیدن به مقصود خود استفاده کنند.